| Bookmark and Share

GJYKATA KUSHTETUESE SHQIPTARE NË JURISPRUDENCËN E GJEDNJ

Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut (“Gjykata”) në jurisprudencën e saj të vazhdueshme, ka trajtuar pozicionin e Gjykatës Kushtetuese shqiptare, duke ofruar interpretim për gjykimin kushtetues dhe vendimmarrjen e kësaj gjykate. Në vijim do të paraqiten disa vendime të GJEDNJ-së për Shqipërinë:

QUFAJ CO. SHPK KUNDËR SHQIPËRISË, 18 nëntor 2004

40. Gjykata vëren se sistemi ligjor shqiptar ofron mjete juridike të brendshme, për të ankimuar një shkelje të së drejtës për një gjykim të drejtë, mundësi kjo që teorikisht ishte në dispozicion të shoqërisë ankuese. Shoqëria u përpoq pa sukses ta shfrytëzonte këtë mjet, por Gjykata Kushtetuese e rrëzoi kërkesën e saj.
41. Në këtë kuadër, Gjykata vlerëson se e drejta për proces të rregullt ligjor në Shqipëri duhej të ishte interpretuar në mënyrë që të garantonte një mjet juridik efektiv për shkeljet e pretenduara për mosrespektimin e kritereve të nenit 6 § 1 të Konventës.
42. Kështu, në opinionin e Gjykatës, Gjykata Kushtetuese ishte kompetente të shqyrtonte kërkesën e shoqërisë ankuese në lidhje me mosekzekutimin e një vendimi të formës së prerë, si pjesë të juridiksionit të saj, për të siguruar të drejtën për një proces të rregullt ligjor.

BALLIU KUNDËR SHQIPËRISË, 16 qershor 2005

32. Gjykata rithekson se si parim i përgjithshëm, bazuar në nocionin e një gjykimi të drejtë, një personi të akuzuar për një vepër penale, i cili nuk dëshiron të mbrohet vetë, duhet t’i jepet mundësia për të pasur ndihmë ligjore nëpërmjet një mbrojtësi të  zgjedhur prej tij.  Nëse ai nuk ka burime të mjaftueshme për të përballuar këtë ndihmë, Konventa i njeh të drejtën që ta ketë këtë ndihmë falas kur e kërkojnë interesat e drejtësisë (shih Campbell and Fell v. the United Kingdom, vendim i 28 qershorit 1984, Seritë A, nr.80, fq 45, § 99 dhe Pakelli v. Germany, vendim i 25 prillit 1983, Seritë A, nr.64, fq. 15,§ 31).
33. Duke pasur parasysh qëllimin e Konventës, për mbrojtjen e të drejtave që janë praktike dhe efektive, Gjykata ka konstatuar në mënyrë të vazhdueshme që, ndërsa shtetet nuk mund të jenë përgjegjëse për çdo të metë të avokatëve të caktuar për ndihmë ligjore, në rrethana të veçanta të çështjes autoritetet kompetente duhet të marrin masa për të siguruar që ankuesit të gëzojnë efektivisht të drejtën që u njihet (shih Artico v. Italy, vendim i 13 majit 1980, Seritë A, nr.37, fq. 18, § 36).

BAJRAMI KUNDËR SHQIPËRISË, 12 dhjetor 2006

43. Veç kësaj, Gjykata vëren se për një çështje të ngjashme kundër shtetit shqiptar ajo evidentoi se sistemi ligjor shqiptar ishte organizuar në një mënyrë të tillë, që nuk siguronte mjete të brendshme efektive kundër veprimeve të përmbaruesve, duke qenë se Gjykata Kushtetuese arsyetonte, se nuk kishte bazën ligjore për të shqyrtuar ankesa lidhur me procedurat e ekzekutimit të vendimeve dhe i deklaronte ato sistematikisht të papranueshme (shih Qufaj Co. sh.p.k. v. Albania, nr. 542680, § 41, më 18 nëntor 2004). Në çdo rast, u takonte organeve kompetente të garantonin ekzekutimin e vendimeve gjyqësore duke qenë se janë ato që kanë mjetet e nevojshme ligjore dhe burimet për të zbuluar vendndodhjen e fëmijës dhe për të siguruar kthimin e tij. Në këto rrethana, nuk mund të pretendohet se ankuesi duhej t’u bënte kërkesa të përsëritura përmbaruesve ose të ankohej për mosveprimin e tyre te një gjykatë për të arritur ekzekutimin e vendimit.

GJONBOCARI KUNDËR SHQIPËRISË,  23 tetor 2007

77. Duke iu kthyer rastit konkret, gjykata vëren se ashtu siç edhe pala shqiptare ka pranuar, se sistemi ligjor shqiptar përveç ankesave lidhur me të drejtat kushtetuese, nuk parashikon një mjet ankimi të veçantë, ashtu sikurse në çështjen Kudla (e cituar më lart), të cilën ankuesit mund ta kishin përdorur me qëllim adresimin e pretendimeve të tyre për tejzgjatjen e procedurave.
78. Pohimi i tyre se tejzgjatja e procedurave nuk përbën problem në sistemin vendas është i pabazuar dhe, për çdo rast, nuk është përgjigje e ankesës së ankuesve për tejzgjatjen e procedurave, të cilën Gjykata e gjen si të paarsyeshme.
79. Për sa i takon ankesave për të drejtat kushtetuese në zbatim të nenit 131 të Kushtetutës, gjykata vëren se sipas kësaj dispozite individët mund të paraqesin një ankesë pranë Gjykatës Kushtetuese, nëse dhe kur ata pretendojnë një shkelje të nenit 6 të Konventës. Një ankesë e tillë do të shqyrtohet nga gjykata në fjalë vetëm pasi të jenë shteruar mjetet e ankimit në gjykatat me të ulëta, pavarësisht nga vonesat e mëtejshme që mund të shkaktojë kjo.
80. Gjykata vëren më tej se edhe pse në teori Gjykata Kushtetuese mund të ofrojë adresim të përshtatshëm të ankesave për tejzgjatje të procedurave, pala shqiptare nuk ka siguruar asnjë rast të Gjykatës Kushtetuese, në të cilin kjo ka vendosur për tejzgjatjen e procedurave. Ndërkohë nuk është në kompetencën e Gjykatës të vendosë lidhur me një çështje të ligjit vendas që është e pazgjidhur ende, (shih mutatis mutandis, De Jong, Baljet dhe Van den Brink kundër Holandës, vendimi i 22 majit 1984, seria A nr.77 p.19, §39 dhe Horvat kundër Kroacisë, nr.51585/99, § 44, ECHR 2001 -VIII), mungesa e ndonjë praktike lidhur me këtë rast tregon se sa i pasigurt është një mjet efektiv i tillë në praktikë.

DRIZA KUNDËR SHQIPËRISË,  13  nëntor 2007

46. Qeveria arsyetoi se ankimi ishte i papranueshëm, pasi ishte bërë jashtë afatit gjashtëmujor të parashikuar në nenin 35 § 1 të Konventës. Kështu, për shkak të karakterit diskrecionar të procedurave në Gjykatën Kushtetuese dhe vendimit të papranueshmërisë de plano të kësaj të fundit në çështjen aktuale, rregullimi përfundimtar efektiv brenda kuptimit të nenit 35 ishin në fakt vendimet e Gjykatës së Lartë të datës 5 korrik 2001 (faza e parë e procedimeve) dhe të datës 7 dhjetor 2000 (faza e dytë e procedimeve), ndërsa ankuesi paraqiti kërkesën e tij para Gjykatës më 4 shtator 2002.
47. Si përgjigje, duke iu referuar nenit 131 (f) të Kushtetutës dhe praktikës së Gjykatës Kushtetuese, ankuesi u shpreh se me qëllim shterimin e të gjithave mjeteve juridike të brendshme, individët duhet të paraqisnin një ankesë pranë Gjykatës Kushtetuese, nëse pretendonin një shkelje të së drejtës për gjykim të drejtë (neni 6 i Konventës). Për më tepër, ankesa lidhej me konceptin e një gjykate të paanshme, shkeljen e parimit të sigurisë juridike dhe mosekzekutimin e vendimeve të formës së prerë, të cilat ishin në juridiksion të Gjykatës Kushtetuese, përcaktuar kjo në jurisprudencën e saj. Gjykata Kushtetuese kishte juridiksionin dhe detyrimin për të shqyrtuar çështjen dhe për të vendosur për të me anë të një vendimi nëse do të ishte e nevojshme. Kështu që, ankuesi pretendoi se e kishte paraqitur kërkesën para Gjykatës në kohë, duke pasur parasysh se vendimi i Gjykatës Kushtetuese ishte i datës 8 prill 2002, edhe pse ishte një vendim papranueshmërie de plano.
48. Gjykata nënvizoi se e drejta për një proces të rregullt ligjor dhe e drejta për një vendim të formës së prerë të ekzekutueshëm, të cilat përbëjnë shqetësimin kryesor të ankuesit, janë të drejta kushtetuese të parashikuara në nenet 31 dhe 42 të Kushtetutës.
49. Gjithashtu Gjykata nënvizoi përfundimet e saj për këtë çështje në lidhje më Shqipërinë duke konkluduar, se ankesa pranë Gjykatës Kushtetuese mund të konsiderohej një mjet juridik efektiv që duhet të përdorej për qëllime të nenit 35 të Konventës, sa herë që ngriheshin çështje për një proces të rregullt ligjor (neni 6). Ajo çmoi se nuk ka arsye për të devijuar nga ky konkluzion në rrethanat e kësaj çështjeje (shiko Qufaj k. Shqipërisë, nr. 54268/00, § 42, të dt. 18 nëntor 2004 dhe Balliu k. Shqipërisë, vendimi nr. 74727/01, shtator 2004).

MARINI KUNDËR SHQIPËRISË, 18 dhjetor 2007

118. Gjykata vëren se neni 74 i ligjit për organizimin e Gjykatës Kushtetuese (në vijim LOGJK) parashikon që Gjykata Kushtetuese duhet të rrëzojë kërkesat e personave në rast se votat ndahen në mënyrë të barabartë dhe/ose në rast se asnjë përfundim i çështjes nuk votohet nga shumica e kërkuar. Nëse ankuesi i drejtohet me një kërkesë të re Gjykatës Kushtetuese, kërkesa me të njëjtin objekt dhe që ngre të njëjtën çështje mund të rishqyrtohet më vonë prej saj.
119. Edhe pse palët kanë deklaruar se kërkesa e ankuesit është rrëzuar nga Gjykata Kushtetuese për shkak të mosarritjes së shumicës së kërkuar të votave, Gjykata vëren se Gjykata Kushtetuese ishte mbledhur në kolegj të përbërë nga shtatë gjyqtarë dhe në përputhje me nenin 72 të LOGJK, nuk mundet që gjyqtarët që marrin pjesë në gjykim të abstenojnë. Për këtë arsye, dhe në kundërshtim me pozicionin e palëve, Gjykata mundet vetëm të dalë në përfundimin se Gjykata Kushtetuese nuk mori një vendim në lidhje me kërkesën e ankuesit, jo për shkak të ndarjes së votave, por për shkak të pamundësisë të saj për të siguruar shumicën në ndonjë nga çështjet e paraqitura për gjykim. Është konstatuar se nuk janë dhënë arsyet për këtë situatë të krijuar.
120. Gjykata kujton se neni 6 i Konventës nuk i detyron Shtetet Kontraktuese të krijojnë gjykata apeli apo kasacioni. Megjithatë, shteteve që krijojnë gjykata të tilla u kërkohet të sigurojnë se personat që nisin procese gjyqësore do të gëzojnë ndaj këtyre gjykatave garancitë themelore që parashikon neni 6 (shiko, ndër dokumentet e tjera zyrtare, Delcourt k. Belgjikës, vendim i datës 17 janar 1970, Seria A, nr. 11, fq. 14, § 25). Në këto garanci përfshihet e drejta për një vendim përfundimtar për çështjet e paraqitura në gjykatë, në rastin e ankuesit përfshirë një vendim për pranueshmërinë dhe/ose themelin e kërkesës së tij drejtuar Gjykatës Kushtetuese.
121. Në rastin në fjalë, Gjykata Kushtetuese praktikisht nuk pranoi të merrte një vendim. Pala shqiptare mbështetet në faktin që rrëzimi i kërkesës së ankuesit nuk pati pasoja të përhershme e të pandryshueshme për të, meqenëse ai mund ta përsëriste kërkesën e tij nëse do të kishte ndryshim të atyre “rrethanave” që çuan në mosmarrjen e një vendimi nga Gjykata Kushtetuese. Megjithatë, Gjykata nuk mund të pranojë faktin që, thjesht se rrethanat mund të ndryshonin dhe ankuesi mund të kishte një vendim përfundimtar për kërkesën e tij në një kohë të papërcaktuar në të ardhmen, përmbushin kërkesën për siguri juridike.
122. Pamundësia e Gjykatës Kushtetuese për të siguruar shumicën e kërkuar të votave për çështjet në shqyrtim, e la ankuesin pa një vendim përfundimtar dhe, për rrjedhojë, kufizoi thelbin e së drejtës së tij për t’u dëgjuar nga gjykata. Për këtë arsye, ka pasur shkelje të nenit 6 § 1 të Konventës.
123. Edhe pse nuk ka lidhje me rrethanat e çështjes në fjalë, për sa i përket faktit që palët mbështeten në dispozitat e LOGJK për ndarjen e votave, Gjykata vëren se qëndrimi i mbajtur në Shqipëri në rast ndarjeje të barabartë të votave, duket se ndryshon mjaft nga ai i adoptuar nga sistemet ligjore të shteteve të tjera kontraktuese (shiko paragrafin 76 më sipër). Në ndryshim nga sistemet e tjera ligjore, të cilët ose e pengojnë mundësinë e ndarjes së votave ose sigurojnë alternativa të ndryshme për të bërë të mundur marrjen e një vendimi përfundimtar në rast se ndodh kjo ndarje, në sistemin ligjor shqiptar ndarja e votave në mënyrë të barabartë në Gjykatën Kushtetuese çon në marrjen e një vendimi, i cili formalisht nuk i jep zgjidhje çështjes në shqyrtim. Për më tepër, nuk jepen arsyet për rrëzimin e kërkesës në raste të tilla, përveçse që votat janë ndarë në mënyrë të barabartë. Duke marrë parasysh parashtrimet e saj të mësipërme, Gjykata mundet veçse të dalë në përfundimin se parashikimi për ndarjen e votave në mënyrë të barabartë në nenin 74 të LOGJK-së nuk i shërben sigurisë juridike dhe mund të privojë ankuesin nga e drejta efektive për një vendim përfundimtar për kërkesën e tij drejtuar Gjykatës Kushtetuese.
154. Gjykata vëren se përveç apelimit kushtetues, sistemi ligjor shqiptar nuk siguron mjete të veçanta ankimi, si ato të përmendura nga Gjykata në çështjen Kudla (të përmendur më sipër), të cilat ankuesi t’i kishte në dispozicionin e tij për t’u dëmshpërblyer për zgjatjen e tepruar të proceseve.
155. Pala shqiptare iu referua kërkesës drejtuar Gjykatës Kushtetuese në përputhje me nenin 131 të Kushtetutës. Sipas kësaj dispozite, individët mund të bëjnë kërkesë në Gjykatën Kushtetuese nëse dhe kur pretendojnë se ka shkelje të nenit 6 të Konventës. Një kërkesë e tillë merret në shqyrtim nga kjo e fundit vetëm pasi të jenë ezauruar të gjitha mjetet juridike të ankimit në gjykatat e ulta, pavarësisht vonesave të mëtejshme që kjo mund të shkaktojë.
156. Gjykata vëren më tej se, edhe duke supozuar se Gjykata Kushtetuese do të mundej në teori të ofronte dëmshpërblimin e duhur për pretendimet për kohëzgjatje të tepruar, pala shqiptare nuk mund të jepte ndonjë rast ku Gjykata Kushtetuese ka marrë vendim për një kërkesë për kohëzgjatje të tepruar. Edhe pse nuk i takon Gjykatës të marrë vendim për një çështje ende të pazgjidhur të ligjit të brendshëm, (shiko, mutatis mutandis, De Jong, Baljet dhe Van den Brink k.Hollandës, vendim i datës 22 maj 1984, Seria A, nr. 77, fq. 19, § 39, dhe Horvat k. Kroacisë, nr. 51585/99, § 44, GJEDNJ 2001-VIII), mungesa e praktikës tregon pasigurinë e një mjeti të tillë ligjor në praktikë.

DAUTI KUNDËR SHQIPËRISË, 3 Shkurt 2009

48. Gjykata vëren që të paktën në një shkallë, gjykatat e brendshme, vendimet përfundimtare të të cilave nuk u kundërshtuan nga Qeveria, rishikuan vendimin e Komisionit të Ankimeve (shih paragrafët 34 dhe 35 më sipër). Në këtë rast, mbi bazën e praktikës së brendshme, ankimuesi bëri ankim te gjykatat e brendshme, të cilat refuzuan pretendimet e tij me arsyetimin se vendimi i Komisionit të Ankimeve ishte përfundimtar dhe nuk i nënshtrohej kontrollit gjyqësor. Për më tepër, Gjykata Kushtetuese nuk arriti të shqyrtonte ankimin e ankimuesit në lidhje me mungesën e kontrollit gjyqësor të vendimit të Komisionit të Ankimeve (shih paragrafin 20 më sipër).

GRORI KUNDËR SHQIPËRISË, 7 korrik 2009

157. Gjykata e Lartë dhe Gjykata Kushtetuese e kufizuan veten në vlerësimin e dispozitës “së vjetër” të KPP-së, neni 514, si të papërshtatshme dhe u shprehën se mund të parashikohej një bazë ligjore nga normat gjerësisht të njohura të së drejtës ndërkombëtare në përputhje me parimin e vullnetit të mirë dhe të reciprocitetit. Ato iu referuan të dy traktateve, përkatësisht Konventës Evropiane për Njohjen Ndërkombëtare të Vendimeve Penale dhe Konventës për Transferimin e Personave të Dënuar dhe Protokollit Shtesë të tij.
158. Gjithsesi, Konventa Evropiane për Njohjen Ndërkombëtare të Vendimeve Penale nuk kishte hyrë në fuqi në asnjërin nga vendet në kohën në fjalë (shih paragrafin 90 më lart). As Gjykata e Lartë dhe as Gjykata Kushtetuese nuk sugjeruan se ndonjëra nga konventat ishte në fuqi në Shqipëri.
Në fakt, kërkimi i Gjykatës së Lartë për një bazë ligjore më të përshtatshme për ndalimin e ankuesit, e çoi atë në importimin në dispozitat e së drejtës së brendshme të dispozitave të instrumenteve të së drejtës ndërkombëtare, të cilat nuk kishin hyrë ende në fuqi në Republikën e Shqipërisë.

GJYLI KUNDËR SHQIPËRISË, 29 shtator 2009

58. Gjykata vë re se vendimet e Gjykatës Kushtetuese (shih paragrafët 21-27 më lart) konstatuan se ka një shkelje të së drejtës së ankuesit për akses në gjykatë lidhur me moszbatimin e vendimeve të gjykatave së brendshme. Gjithsesi, gjetjet e tyre ishin deklarative, në kuptimin që Gjykata Kushtetuese nuk ofroi ndonjë dëmshpërblim efektiv. Më specifikisht, ajo nuk dha ndonjë dëmshpërblim për dëme materiale e jomateriale, dhe as që mundi të ofrojë një perspektivë të qartë për të parandaluar një shkelje të pretenduar ose vijimësinë e saj.

BERHANI KUNDËR SHQIPËRISË, 27 maj 2010

60. Gjykata kujton se rregulli i shterimit të mjeteve të brendshme ligjore vlerësohet, në parim, kundrejt datës së paraqitjes së aplikimit në këtë Gjykatë (shih Marien kundër Belgjikës (vendim) nr. 46046/99, 24 qershor 2004). Ajo rithekson konstatimet e saj në çështjen Gjonbocari dhe të tjerët kundër Shqipërisë (nr.10508/02 §§ 73-82, 23 tetor 2007) dhe Marini kundër Shqipërisë (nr.3738/02, §§ 147-158, KEDNJ 2007-XIV (fragmente), se nuk kishte mjet ligjor efektiv në lidhje me kohëzgjatjen e procesit gjyqësor. Fakti se më 21 korrik 2009 Gjykata Kushtetuese shqyrtoi thelbin e aplikimit për kohëzgjatjen e ekzekutimit të vonuar të një vendimi gjykate të formës së prerë (shih paragrafin 37 më lart), nuk mjafton për të shpallur se ajo përbënte një mjet ligjor efektiv në lidhje me kohëzgjatjen e procesit penal në kohën fizike.

MISHGJONI KUNDËR SHQIPËRISË, 7 dhjetor 2010

38. Gjykata vëren se vendimi i Gjykatës Kushtetuese, datë 12 nëntor 2004, e dërgoi çështjen për rishqyrtim në KLD, pa vendosur përfundimisht për themelin e çështjes. Po ashtu, Gjykata Kushtetuese nuk mori ndonjë vendim përfundimtar në favor të ankueses (bëni krahasime dhe kontraste me çështjen Gjyli, të përmendur më lart). Si rezultat, Gjykata është e mendimit se dy ankesat e para të ankueses duhet të shqyrtohen nga pikëpamja e përputhshmërisë me kërkesën për “kohë të arsyeshme” të parashikuar në nenin 6 të Konventës.
59. Gjykata nuk mund të pranojë argumentet e Qeverisë se ndryshimet në përbërjen e KLD-së në vitin 2005 dhe ripërcaktimi i përparësive të saj mund të justifikojnë vonesën thuajse katërvjeçare në rishqyrtimin e çështjes së ankueses. Gjykata thekson se një punonjës që mendon se është pezulluar ose hequr nga puna gabimisht nga punëdhënësi i tij/saj ka interes të madh vetjak në sigurimin e një vendimi gjyqësor për ligjshmërinë e këtij akti menjëherë. Për shkak të natyrës së tyre, mosmarrëveshjet e lidhura me punësimin kërkojnë vendim të shpejtë, duke marrë parasysh se çfarë vihet në rrezik për personin në fjalë, i cili nëpërmjet heqjes nga puna humb mjetet e të jetuarit (shih Frydlender k. Francës [GC], nr. 30979/96, § 45, GJEDNJ, 2000-VII, përmendur më lart, §45). Më tej, Gjykata thekson se u takon shteteve kontraktuese të organizojnë sistemet e tyre ligjore në mënyrë të tillë që organet kompetente të mund të plotësojnë kërkesat e nenit 6 të Konventës, duke përfshirë dhe detyrimin për trajtimin e çështjeve brenda një kohe të arsyeshme (shih Makarova k. Rusisë, nr.23554/03, para 42, datë 1 tetor 2009).
70. Është e vërtetë që, siç u theksua dhe nga Qeveria, ankuesja mund të kishte kundërshtuar mosveprimin e KLD-së në përputhje me nenin 324 (b) të KPC-së ose mund të kishte depozituar një kërkesë në përputhje me seksionin 81 të ligjit për Gjykatën Kushtetuese. Gjithsesi, Gjykata nuk është e bindur se ndonjëri nga këto mjete do të ishte efektiv në praktikë kur bëhet fjalë për ankesat për kohëzgjatjen e proceseve. Qeveria nuk ka ofruar asnjë çështje nga jurisprudenca e gjykatave kombëtare që dëshmon se është vendosur në favor të ankuesit në situata të ngjashme.

DELVINA KUNDËR SHQIPËRISË, 8 mars 2011

69. Gjykata rikujton se neni 13 i Konventës i jep shprehje të drejtpërdrejtë detyrimit të shteteve, parashikuar në nenin 1 të Konventës, për të mbrojtur pikë së pari dhe kryesisht të drejtat e njeriut brenda sistemit të tyre ligjor. Prandaj ajo kërkon që shtetet të sigurojnë një mjet ligjor vendas për t’u marrë me thelbin e “ankimit të argumentueshëm” sipas Konventës dhe për të ofruar ndihmën e përshtatshme (Burdov kundër Rusisë (nr.2), nr.33509/04, § 96, GJEDNJ 2009-....; dhe Yuriy Nikolayevich Ivanov kundër Ukrainës, nr.40450/04, § 63, GJEDNJ 2009-.... (ekstrakte)).
74. Sa më lart, Gjykata vlerëson se ankuesit nuk kishin mjet ligjor efektiv që t’i mundësonte ata të siguronin zbatimin e së drejtës së tyre për kompensim të njohur me vendim përfundimtar gjykate.

SHKALLA KUNDËR SHQIPËRISË, 10 maj 2011

51. Gjykata vëren se ligji i Gjykatës Kushtetuese parashikon një afat 2-vjeçar për depozitimin e një ankimi kushtetues. Afati fillon nga data e njoftimit të vendimit të gjykatës së shkallës së fundit. Më tej, ajo vuri re se akti i Gjykatës Kushtetuese nuk përmban asnjë vendim procedural për llogaritjen e afatit 2-vjeçar dhe veçanërisht, në rastet kur mbarimi i afatit bie në ditë pushimi ose festive. Megjithatë, ajo parashikon se, kur përballet me çështje procedurale, Gjykata Kushtetuese duhet t’u referohet vendimeve të tjera procedurale duke marrë parasysh natyrën ligjore të çështjes (shih paragrafët 1 dhe 30 të ligjit të Gjykatës Kushtetuese në paragrafin 29 më lart, si dhe paragrafin 30 më lart).
52. Në çështjen në fjalë, Gjykata Kushtetuese llogariti ecjen e afatit 2-vjeçar nga data e shpalljes së vendimit të Gjykatës së Lartë më 15 janar 2003. Edhe duke supozuar se data e fillimit për llogaritjen e periudhës 2-vjeçare ishte me të vërtetë 15 janar 2003, Gjykata nuk është e bindur se ankuesi depozitoi ankimin e tij kushtetues jashtë afatit.
Gjykata vëren se afati ligjor mbaroi më 15 janar 2005 që binte të shtunën. Duke marrë parasysh faktin se e shtuna është ditë pushimi (shih paragrafin 38 më lart) dhe duke marrë në konsideratë mënyrën e llogaritjes së afatit sipas nenit 144 § 3 të KPP-së (shih paragrafin 32 më lart), Gjykata vlerëson se afati duhej të ishte shtyrë automatikisht në ditën pasardhëse të punës, që në rastin konkret ishte data 17 janar 2005. Ankimi kushtetues i ankuesit, në të vërtetë, është vulosur më 17 janar 2005 dhe rrjedhimisht ankimi i tij duhej të konsiderohej në përputhje me afatin ligjor. Qeveria e pranoi këtë fakt në komentet e saj të mëtejshme.
53. Për më tepër, Gjykata vëren se procedurat e ankuesit dhe dënimi ishin kryer in absentia. Nga informacioni në dosjen e çështjes rezulton se ankuesi u njoh me dënimin e tij in absentia vetëm më 14 qershor 2003, datë në të cilën ai iu dorëzua autoriteteve. Rrjedhimisht, Gjykata vlerëson se data e fillimit për ecjen e afatit të fundit që ankuesi të depozitonte një ankim kushtetues duhet të ishte 14 qershor 2005 (shih gjithashtu praktikën ligjore të Gjykatës Kushtetuese përmendur në paragrafin 31 më lart).
54. Gjykata vlerëson se vendimi i kundërshtuar do të thotë mohim i pajustifikuar i së drejtës së ankuesit për akses në Gjykatën Kushtetuese. Për rrjedhojë, ka pasur shkelje të nenit 6 § 1 të Konventës.
71. Në çështjen në fjalë, Gjykata vëren se apelimet para Gjykatës së Apelit dhe Gjykatës së Lartë kishin nënshkrimin e ankuesit. Megjithatë, në apelin e tij kushtetues, ankuesi kundërshtoi vërtetësinë e nënshkrimit. Meqenëse apeli kushtetues është deklaruar i papranueshëm, ankuesit i është privuar mundësia që të paraqesë çështjen e tij në Gjykatën Kushtetuese, pasi nënshkrimi nuk ishte i tij dhe se, për rrjedhojë, ai nuk kishte dijeni efektive të procedurave ndaj tij.
72. Fakti që ankuesi është mbrojtur në Apel nga një avokat i caktuar nga babai i tij, nuk do të thotë se ai kishte dijeni të mëparshme reale të procedurave ndaj tij. Gjykatat vendase nuk e shqyrtuan fare këtë çështje dhe Qeveria nuk parashtroi ndonjë provë për të kundërtën.

CANI KUNDËR SHQIPËRISË, 6 mars 2012

61. Gjykata nuk konstaton asgjë në konkluzionet e Gjykatës së Lartë që të sugjerojë se Gjykata e Apelit nuk mund të kishte ulur më tej dënimin e ankuesit. Në të vërtetë, në pajtim me nenin 428 të Kodit të Procedurës Penale, Gjykata e Apelit kishte mundësinë të ndryshonte dënimin e vendosur nga gjykata e rrethit. Qeveria nuk paraqiti ndonjë statut ose praktikë gjyqësore të brendshme me qëllim që aplikimi i gjykimit të shkurtuar ta zhvishte Gjykatën e Apelit nga kompetenca e saj për të ulur dënimin e vendosur nga gjykata e shkallës së parë. Vendimi unifikues i Gjykatës së Lartë i 29 janarit 2003 nuk ofroi asnjë lloj mbështetjeje për një interpretim të tillë.
62. Në të kundërt, sipas praktikës së brendshme gjyqësore dhe veçanërisht gjatë periudhës kur ankimi kushtetues i ankuesit po shqyrtohej nga Gjykata Kushtetuese, Gjykata e Lartë la në fuqi dy vendime të Gjykatës së Apelit, përkatësisht të 9 shtatorit 2005 dhe 20 tetorit 2005, të cilat kishin ulur më tej dënimet e caktuara nga gjykatat e rrethit me anë të aplikimit të gjykimit të shkurtuar (shih paragrafin 36 më lart). Së fundi, në vitin 2011 vetë Gjykata e Lartë caktoi dënime më të lehta, pavarësisht nëse i pandehuri kishte përfituar ulje me anë të aplikimit të gjykimit të shkurtuar nga gjykata më të ulta (shihni paragrafin 37 më lart). Rrjedhimisht, rezultoi se vazhdon të mbizotërojë kjo linjë e praktikës gjyqësore dhe interpretimit të dispozitave të procedurës penale.
63. Gjykata vëren më tej se në asnjë fazë të procedimeve të apelit, qoftë në procedimet para Gjykatës së Apelit ose para Gjykatës së Lartë, ankuesi nuk kishte mundësi të argumentonte personalisht se ekzistonin faktorë lehtësues, si për shembull pendimi i tij pas krimit, mospasja e dënimeve penale të mëparshme, formimi i tij dhe vështirësitë ekonomike të familjes së tij, të cilat do të kishin favorizuar caktimin e një dënimi më të ulët sesa ai i dhënë nga gjykata e rrethit. Për Gjykatën, të gjitha këto janë çështje mbi të cilat, për arsye të drejtësisë, ai duhet të ishte dëgjuar personalisht. Rrjedhimisht, ka pasur një shkelje të Nenit 6§1 të Konventës.
 


MANUSHAQE PUTO KUNDËR SHQIPËRISË, 31 korrik 2012

58. Gjykata vëren se më 6 tetor 2008, në përputhje me dispozitat e ligjit të pronësisë të vitit 2004, të ndryshuar, drejtori i Agjencisë qendrore vendosi proprio motu të rishikonte vendimin e Komisionit të 27 korrikut 1995 në favor të ankuesit. Më tej, ajo vëren se përkatësisht më 26 maj 2010 dhe 6 tetor 2011, Gjykata Kushtetuese i shfuqizoi ato dispozita si të papajtueshme me Kushtetutën (shih paragrafin 32 më lart). Duke marrë në konsideratë antikushtetushmërinë e këtyre dispozitave ndaj natyrës juridike të vendimeve të Gjykatës Kushtetuese (shih paragrafin 33 më lart), Gjykata çmon se procedimet e rishikimit ishin bërë pa bazë ligjore si çështje e ligjit të brendshëm. Në këto rrethana, nuk i takon Gjykatës të vërë në dyshim karakterin përfundimtar të vendimit të Komisionit të 27 korrikut 1995, i cili nuk është rrëzuar asnjëherë nga autoritetet. Rrjedhimisht, si përfundim Gjykata rrëzon kundërshtimin e Qeverisë.
84. Duke marrë në konsideratë konkluzionet e mësipërme, Gjykata nxjerr përfundimin se nuk ka pasur mjet të brendshëm ligjor efektiv që të mundësonte kompensim të mjaftueshëm dhe të përshtatshëm për shkak të moszbatimit të zgjatur të vendimeve të Komisionit që jepnin kompensim. Rrjedhimisht, ka një shkelje të Nenit 13 të Konventës. Për pasojë, Gjykata rrëzon kundërshtimin e Qeverisë se ankuesit nuk mundën të shteronin mjetet e brendshme ligjore efektive.
 
KACIU DHE KOTORRI KUNDËR SHQIPËRISË , 25 qershor 2013

2. Mungesa e pretenduar e arsyetimit në vendimin e Gjykatës Kushtetuese
134. Ankuesi i dytë u ankua se vendimi i Gjykatës Kushtetuese i datës 7 shkurt 2007 nuk është arsyetuar siç duhet.
135. Gjykata vëren se kur Gjykata Kushtetuese nuk pranon apelin kushtetues me argumentin se nuk është plotësuar baza ligjore për çështjen, kërkesat e nenit 6 të Konventës mund të plotësohen nga një arsyetim shumë i kufizuar (shih, ndër të tjera, Jakupi kundër Shqipërisë (dec.), nr. 11186/03, 1 dhjetor 2009). Për më tepër, Gjykata thekson konstatimet e saj në paragrafin 129 më lart lidhur me padrejtësinë e pretenduar të procedimeve.
136. Për arsyet e mësipërme, Gjykata çmon se ky ankim është haptazi i pabazuar dhe duhet të rrëzohet sipas nenit 35 §§ 3 (a) dhe 4 të Konventës.
 
IZET HAXHIA KUNDËR SHQIPËRISË, 5 nëntor 2013

49. Në çështjen në fjalë, Gjykata vëren se dënimi i ankuesit në mungesë është lënë në fuqi nga Gjykata e Lartë më 14 shkurt 2003. Ajo nuk ishte e mendimit që ankuesi të depozitonte ankim kushtetues brenda dy vjetëve nga data e vendimit të Gjykatës së Lartë, meqenëse ishte përcaktuar se ai nuk kishte marrë dijeni për dënimin e tij në mungesë deri më 3 qershor 2006, kur ai u arrestua nga autoritetet turke (shih Shkalla k. Shqipërisë, nr. 26866/05, §§ 52 dhe 53, 10 maj 2011, në të cilën Gjykata Kushtetuese, më 1 shkurt 2005, e deklaroi ankimin kushtetues të ankuesit të parashkruar, ku afati kohor ka filluar në datën e dhënies së vendimit në mungesë të Gjykatës së Lartë dhe jo në momentin kur ankuesi është vënë në dijeni për vendimin e Gjykatës së Lartë). Për rrjedhojë, në kohën e depozitimit të ankimit të tij pranë Gjykatës, nuk mund të pritet që ankuesi të ketë depozituar ankimin kushtetues, i cili në atë kohë nuk i ofronte atij asnjë perspektivë të arsyeshme suksesi (shih Pikic k. Kroacisë, nr. 16552/02, §§ 30-32, 18 janar 2005). Qeveria nuk parashtroi asnjë provë për të kundërtën dhe nuk ekzistojnë rrethana të veçanta për të justifikuar përjashtimin e këtij rregulli (krahaso Balakchiev dhe të tjerë k. Bullgarisë (dec.), nr. 65187/10, 18 qershor 2013; Demopoulos dhe të tjerë k. Turqisë (dec.), [GC], nr. 46113/99, 3843/02, 13751/02, 13466/03, 10200/04, 14163/04, 19993/04 dhe 21819/04, ECHR 2010; Nogolica k. Kroacisë (dec.), nr. 77784/01, 5 shtator 2002; Andrášik dhe të tjerë k. Sllovakisë (dec.), nr. 57984/00, 60237/00, 60242/00, 60679/00, 60680/00, 68563/01 dhe 60226/00, ECHR 2002-IX; Brusco k. Italisë (dec.), nr. 69789/01, ECHR 2001-IX). Për rrjedhojë, Gjykata e rrëzoi këtë kundërshtim.
50. Megjithatë, duke pasur parasysh zhvillimet në praktikën ligjore të Gjykatës Kushtetuese (shih paragrafët 40 dhe 41 më lart), Gjykata do të pranonte se pas datës 26 nëntor 2009, në çështje të ngjashme me atë konkrete, ankuesit nuk mund të shkarkohen nga detyrimi i tyre për të depozituar ankim kushtetues kundër gjykimit të tyre dhe dënimit në mungesë menjëherë pasi ata janë ekstraduar në Shqipëri dhe u është dhënë një kopje e vendimit të dhënë në mungesë.
51. Për Gjykatën çështja është nëse ankuesi kishte mjetet për të kërkuar rifillimin e procedimeve të mbajtura në mungesë. Gjykata do t’i kthehet kësaj çështjeje më poshtë.
63. Në çështjen në fjalë, nuk është kundërshtuar nga palët se i pandehuri është gjykuar dhe dënuar në mungesë. Po kështu, nuk është treguar se ai kishte dijeni të mjaftueshme për procedimet ligjore kundër tij. Në të vërtetë është argumentuar se ai ishte njoftuar për dënimin e tij në mungesë vetëm më 3 qershor 2006, kur u arrestua nga autoritetet turke. Gjithashtu, nuk është treguar se në mënyrë të shprehur ose nënkuptuar ai ka autorizuar anëtarët e familjes të bëjnë ankimet në apel, ose në mënyrë të qartë ka hequr dorë nga e drejta e tij për t’u paraqitur në gjyq duke iu shmangur në mënyrë të qëllimshme drejtësisë. Sipas së drejtës së brendshme, ankuesi nuk ka pasur mundësi të kërkojë rigjykimin e çështjes së tij (shih paragrafët 48-57 më lart).
64. Sa më sipër, Gjykata konstaton se ankuesi nuk kishte mundësinë të përftonte një përcaktim të ri të meritave të akuzave kundër tij nga një gjykatë, e cila do ta dëgjonte atë gjatë procedimeve në përputhje me garancitë e drejtësisë të nenit 6.
 
MEMISHAJ KUNDËR SHQIPËRISË, 25 mars 2014

32. Më tej, Gjykata kujton se nuk ekziston asnjë zgjidhje vendase për vonesën në zbatimin ose moszbatimin e një vendimi të formës së prerë të gjykatës. Në vendimet e saj në çështjet Gjyli (cituar më sipër, §§ 55-60) dhe Puto dhe të tjerët kundër Shqipërisë (nr. 609/07, §§ 33-35, 20 Korrik 2010), Gjykata vendosi se konstatimet deklarative për shkelje të njërës prej të drejtave të apeluesit për të patur akses në gjykatë, për shkak të moszbatimit të vendimit të gjykatës të formës së prerë, nuk i ofruan ndonjë zgjidhje të përshtatshme. Veçanërisht, Gjykata Kushtetuese nuk ishte në pozicionin për të akorduar shpërblime për dëmin monetar dhe/ose jomonetar. Gjithashtu, ajo nuk mund t’i ofronte as një perspektivë të qartë për të parandaluar shkeljen e pretenduar ose vazhdimësinë e saj (shiko gjithashtu paragrafët 9 dhe 28 më sipër). Për pasojë, ka pasur një shkelje të Nenit 13 bashkë me Nenin 6 § 1 të Konventës.
 
LULI KUNDËR SHQIPËRISË, 1 prill 2014

81. Gjykata vëren se konkluzionet e Gjykatës Kushtetuese në vendimin nr. 12/2012 ishin shpjeguese dhe nuk ofronin zgjidhje. Veçanërisht, ajo nuk përcaktonte asnjë vendim për dëm jo monetar, për shtyrjen në kohë, që iu bë akuzuesit. Gjithashtu, ajo nuk ofronte mundësinë për përshpejtim të procedurave. Për këtë arsye, Gjykata e hedh poshtë këtë kundërshtim (shiko mutatis mutandis, Gjyli kundër Shqipërisë, nr. 32907/07, § 58, 29 shtator 2009).
 
VALIO SHIPPING KUNDËR SHQIPËRISË, 6 tetor 2015

23. Gjykata konstatoi se një ankesë kushtetuese në Gjykatën Kushtetuese nuk është një mjet i efektshëm në lidhje me moszbatimin e vendimit të formës së prerë (Gjyli kundër Shqipërisë, nr. 32907/07, §§ 58-60, 29 shtator 2009). Më tej, në lidhje me pamundësinë e vazhdueshme të përmbaruesit për të zbatuar vendimin e formës së prerë në favor të kompanisë ankuese, një apelim kundër vendimeve të saj, të cilat ndërpresin zbatimin, do të mundësonin kompensimin e situatës. Së fundmi, Gjykata nuk është e bindur se një ankesë penale në përputhje me Nenin 320 të KP-së do të kishte ofruar një korrigjim ose kompensim për kompaninë ankuese. Faktikisht, as vendosja e një gjobe për drejtorin e zyrës vendore të Thesarit nuk rezultoi në një rezultat të favorshëm për kompaninë ankuese.
 
TOPALLAJ KUNDËR SHQIPËRISË, 21 prill 2016

104. Në rastin konkret, ankuesi paraqiti një ankesë kushtetuese kundër vendimeve të Gjykatës së Lartë të datës 12 maj 2000. Ankesa u deklarua e papranueshme nga Gjykata Kushtetuese, më 7 dhjetor 2000. Për pasojë edhe nëse hamendësohej se ankesa kushtetuese ishte një mjet kompensues i efektshëm për qëllim të atyre procedimeve, vendimi i formës së prerë u dha më 7 dhjetor 2000, që do të thotë më shumë se gjashtë muaj përpara datës në të cilën u dorëzua ankimi, më 6 gusht 2003.
 
BRAHIMAJ KUNDËR SHQIPËRISË, 6 tetor 2016

19. Gjithashtu Gjykata i referohet vendimeve të saj të mëparshme duke konstatuar se në Shqipëri nuk ekziston asnjë kompensim efektiv në lidhje me zbatimin e vonuar ose me moszbatimin e vendimit të formës së prerë të gjykatës (shiko Gjylin, cituar më sipër, §§ 55–60; Puto dhe të tjerët kundër Shqipërisë, nr. 609/07; §§ 33–35, 20 korrik 2010; dhe Luli dhe të tjerët, cituar më sipër, §§ 77–84). Duke iu referuar edhe praktikës gjyqësore më të fundit të Gjykatës Kushtetuese, siç përcaktohet më sipër në paragrafët 13–14, Gjykata konstaton se nuk ka pasur dhe ende nuk ka asnjë kompensim efikas për ankuesin në lidhje me kohëzgjatjen e procedurave të moszbatimit.
 
SHARRXHI KUNDËR SHQIPËRISË, 28 maj 2018

68. Gjykata Kushtetuese ka rikonfirmuar praktikën e saj të gjatë në gjetjen e shkeljeve në të drejtat e paditësve për moszbatimin e vendimeve gjyqësore të formës së prerë të brendshme (vendimet nr. 63/17 të datës 31 korrik 2017, 50/17 të datës 3 korrik 2017, 35/17 të datës 18 prill 2017, 25/17 të datës 27 mars 2017, 89/16 të datës 30 dhjetor 2016, 79/16 të datës 27 dhjetor 2016, 66/16 të datës 7 nëntor 2016) dhe kur procedimet tejzgjaten (vendimet nr. 51/17 të datës 3 korrik 2017, 42/17 të datës 25 maj 2017, 32/17 të datës 30 mars 2017, 22/17 të datës 20 mars 2017, 36/16 të datës 27 qershor 2016, 14/16 të datës 10 mars 2016). Paditësve nuk iu akordua kompensim në vendimet e mësipërme, si edhe nuk u parashikua asnjë formë korrigjimi në lidhje me moszbatimin e vazhdueshëm ose kohëzgjatjen e procedimeve.
 
PIHONI KUNDËR SHQIPËRISË, 13 shkurt 2018

95. Për sa i përket apelimit sipas nenit 24 të KPP-së, Gjykata vëren se sipas ligjit të brendshëm në fuqi në periudhën konkrete, një prokuror i një niveli më të lartë kishte të drejtë të anulonte vendimet e një prokurori të një niveli më të ulët. Megjithatë, Gjykata vëren se KPP-ja nuk parashikonte të drejtën për të apeluar kundër vendimit të prokurorit për pezullimin e hetimit penal. Po ashtu, në vendimin e saj të datës 18 janar 2013, Gjykata Kushtetuese vëren se nuk kishte asnjë mjet sipas ligjit të brendshëm ndaj vendimit të prokurorit për të pezulluar një hetim. Sipas nenit 326 të KPP-së, hetimi mund të rihapej vetëm me anë të një vendimi të prokurorit. Sipas arsyetimeve të mësipërme dhe duke vërejtur se qeveria nuk parashtroi ndonjë praktikë gjyqësore vendase, Gjykata ka dyshime serioze nëse gjykatat e brendshme do të kishin pranuar në të vërtetë një apel nga ankuesi ndaj vendimit të datës 13 maj 2013. Duke marrë në konsideratë faktorët e sipërpërmendur, Gjykata është e mendimit se mjeti në fjalë nuk do t’i kishte ofruar ankuesit kompensimin e duhur për ankesat e tij.
 
TOPI KUNDËR SHQIPËRISË, 22 gusht 2018

58. Gjykata vëren se ligji i Gjykatës Kushtetuese parashikonte në atë kohë një afat kohor prej dy vjetësh, për paraqitjen e apelimit kushtetues. Afati kohor fillonte të përllogaritej që nga data e njoftimit të vendimit të gjykatës së shkallës së fundit.
59. Duke iu rikthyer çështjes konkrete, Gjykata vëren se apelimi kushtetues i kërkuesit u rrëzua nga Gjykata Kushtetuese si përtej afatit, me arsyetimin se ankuesi kishte qenë në dijeni të procedimeve ndaj tij. Për këtë arsye, Gjykata e përllogariti kalimin e afatit dyvjeçar, nga data e shpalljes së vendimit të Gjykatës së Lartë, më 7 dhjetor 2000. Megjithatë, siç edhe konstatohet më sipër, Gjykata vëren se procedurat dhe dënimi ndaj kërkuesit u kryen në mungesë. Për këtë arsye, Gjykata është e mendimit, se duke pasur parasysh që periudha filloi të përllogaritej prej momentit kur kërkuesi nuk ishte në dijeni për ekzistencën e vendimit të Gjykatës së Larë, me rezultatin se afati kohor kishte përfunduar në momentin kur kërkuesi u bë me dije për atë vendim jo më herët se data 1 mars 2006, Gjykata Kushtetuese ia bëri të pamundur kërkuesit të ushtronte me efikasitet të drejtën e tij për të paraqitur një ankesë kushtetuese (shih Shkalla, cituar më sipër, § 53).
60. Gjykata është e mendimit se vendimi i kundërshtuar rezultoi në një mohim të pajustifikuar të së drejtës së kërkuesit për akses në Gjykatën Kushtetuese. Në këtë mënyrë, është shkelur neni 6§1 i Konventës.
 
MUCA KUNDËR SHQIPËRISË, 22 gusht 2018

21. Në datën 16 mars 2011, avokati i kërkuesit u informua në lidhje me vendimin e Gjykatës Kushtetuese të datës 25 shkurt 2011, për pushimin e apelimit kushtetues të kërkuesit. Gjykata Kushtetuese, duke theksuar se A. dhe nëna e kërkuesit ishin bërë me dije për procedimet gjyqësore, u shpreh se nuk kishte pasur rrethana të veçanta, që ta pengonin kërkuesin t’i ndiqte procedimet personalisht. Ajo nuk shqyrtoi pretendimin e kërkuesit për paanshmëri nga ana e gjykatës së rrethit dhe Gjykata e Apelit.
35. Së fundmi, bazuar në dokumentet në dosjen e çështjes, Gjykata nënvizon se nuk mund të thuhet se caktimi i një avokati nga familjarët për përgatitjen e një kërkese për rishikim kishte miratimin ose pëlqimin e kërkuesit. Nuk mund të nënkuptohet se nisur nga fakti se kërkuesi u mbrojt nga një avokat i caktuar nga nëna e tij, ai ka pasur dijeninë e duhur për apelimin dhe procedurat e rigjykimit.
36. Për të gjitha parashtrimet e mësipërme, Gjykata konstaton se nuk provohet që kërkuesi ka pasur mjaftueshëm dijeni për procedimet e apelimit ose për procedimet e rigjykimit ndaj tij. Më tej, nuk ka asnjë tregues në dosjen e çështjes për faktin se autoritetet kanë bërë çdo përpjekje për ta njoftuar. Gjithashtu, nuk është provuar se ai ka autorizuar në mënyrë eksplicite ose të nënkuptuar veprimet e familjarëve të tij ose të avokatit të tij, ose se ka hequr dorë qartazi nga e drejta e tij për t’u paraqitur në gjykatë, duke iu fshehur qëllimisht drejtësisë. në vijim, Gjykata thekson se kërkuesi ka paraqitur pa sukses një kërkesë për rishikim në afat (shih Shkalla, cituar më sipër § 75, dhe Izet Haxhia, cituar më sipër, § 63), për këtë arsye, ai mjet rezultoi se nuk ishte efikas.

HYSI KUNDËR SHQIPËRISË, 22 gusht 2018

38. Në çështjen konkrete, palët nuk debatuan në lidhje me faktin se kërkuesi ishte gjykuar dhe dënuar në mungesë. Nuk u tregua se kërkuesi kishte mjaftueshëm njohuri për procedimet ligjore ndaj tij. Në fakt, u vërtetua se ai nuk ishte informuar për dënimin në mungesë deri në datën 30 mars 2007, kur u dorëzua tek autoritetet shqiptare (shih paragrafin 8 më sipër). Por gjithashtu, nuk u provua se ai kishte autorizuar në mënyrë eksplicite ose të nënkuptuar veprimet e pjesëtarëve të familjes së tij për apelimin ose se hoqi dorë nga e drejta e tij për t’u paraqitur në gjykatë pa mëdyshje duke iu shmangur qëllimisht drejtësisë (shih Izet Haxhia, cituar më sipër, § 63). Gjithashtu, edhe pse Gjykata e Rrethit Gjirokastër pranoi pretendimin e kërkuesit për rivendosje në afat, sipas nenit 147 të KPP-së, Gjykata e Apelit dhe Gjykata e Lartë, në vijim, nuk bënë një përcaktim të ri për akuzat ndaj tij. Ato theksuan se dënimi i tij fillestar ishte bërë res judicata, pa dhënë asnjë arsye tjetër çfarëdo qoftë për refuzimin tyre për të bërë një përcaktim të ri të këtij dënimi (shih Sejdovic, cituar më sipër, §§ 82–85).
39. Bazuar në sa më sipër, Gjykata konstaton se kërkuesi nuk pati mundësinë të përfitonte një kualifikim të ri të akuzave ndaj tij nga një gjykatë, e cila do ta kishte dëgjuar në procedime në përputhje me garancitë e drejtësisë së nenit 6 § 1.
40. Për këtë arsye, ka pasur një shkelje të nenit 6 § 1 të Konventës si për realizimin e procedimeve në mungesë dhe për mohimin që i është bërë kërkuesit për një shqyrtim të ri të thelbit të çështjes.

KAREMANI KUNDËR SHQIPËRISË, 25 shtator 2018

32. Gjykata vëren se në çështjen konkrete, kërkuesi u gjykua dhe u dënua në mungesë. Nuk është provuar se kërkuesi kishte mjaftueshëm dijeni ose edhe më keq, nëse kishte marrë ndonjëherë dijeni për procedimet ligjore ndaj tij. Në fakt, u gjykua se ai nuk ishte informuar për dënimin në mungesë deri më 1 dhjetor 2006, kur iu dorëzua autoriteteve shqiptare (shih paragrafin 9 më sipër). Për pasojë, nuk ishte provuar se ai kishte hequr dorë, pa mëdyshje, nga e drejta e tij për t’u paraqitur në gjykatë, duke iu shmangur drejtësisë qëllimisht (shih Izet Haxhia, cituar më sipër, § 63).
33. Për sa më sipër, Gjykata konstaton se kërkuesi nuk kishte mundësi të merrte një kualifikim të ri të veprës penale nga një gjykatë e cila do të respektonte garancitë e nenit 6.
  
KASMI KUNDËR SHQIPËRISË, 23 qershor 2020

57. Duke iu rikthyer çështjes në fjalë, Gjykata vëren se në asnjë moment në procesin para kësaj Gjykate aplikanti pohoi se kishte shkelje të të drejtave të tij sipas nenit 6 të Konventës. Përkundrazi, ankimi i tij i vetëm ka të bëjë me shkeljen e gëzimit paqësor të pasurisë së tij, siç garantohet nga neni 1 i Protokollit Nr. 1 të Konventës. Në këto rrethana, Gjykata konstaton se për qëllimet e nenit 35 § 1 të Konventës një kërkesë kushtetuese nuk ishte një mjet i cili do të ishte efektiv në praktikë për qëllimin e kësaj kërkese. Prandaj, kërkuesi nuk ishte i detyruar të përfitonte nga ky mjet dhe rrjedhimisht, Gjykata vendos të rrëzojë këtë kundërshtim.

 

© 2019 Gjykata Kushtetuese e Republikes se Shqiperise. Te gjitha te drejtat e rezervuara.